Μια φορά και έναν καιρό......

Το παραμύθι του Άντερσεν Το Ασχημόπαπο. Μια φορά και έναν καιρό.....

Ξέρουμε πως κάθε παιδί θέλει να ζήσει κάποιες περιπέτειες, να αντιμετωπίσει

επικίνδυνες καταστάσεις για να χαράξει το δικό του δρόμο. Όλα αυτά μπορεί να τα

ζει στη φαντασία του ακούγοντας ή διαβάζοντας παραμύθια. Επιπλέον καθώς το

παιδί ταυτίζεται με τον ήρωα ή την ηρωίδα του παραμυθιού παίρνει έναν

συγκεκριμένο ρόλο μέσα από τον οποίο συλλέγει πληροφορίες για να καταλάβει τον

εαυτόν του και τον κόσμο γύρω του. Με αυτόν ακριβώς τον τρόπο τα παιδιά

ανακαλύπτουν τον κόσμο. 

Ακόμη τους δίνεται η ευκαιρία  να

εμπλέκονται σε καταστάσεις που αφορούν την επίλυση προβλημάτων, να μαθαίνουν

τρόπους επίλυσης αυτών των συγκρούσεων ή προβλημάτων  αλλά και να

πειραματίζονται με νέους τρόπους αντιμετώπισης των δυσκολιών τους. 

 Η νέα παιδαγωγική επιδιώκει με το παραμύθι να ετοιμάσει τα

παιδιά για τη ζωή. Για το σκοπό αυτό μεταχειρίζεται τη γλώσσα του παιδιού, 

ακολουθεί το δρόμο της ψυχής του. Όλα τα προτερήματα και ελαττώματα του

ανθρώπου παρουσιάζονται στο παιδί μέσα στον κόσμο του παραμυθιού. Κάποτε – σε

καιρούς άλλους και πιθανώς πιο ευτυχισμένους παραμύθια άκουγαν και οι μεγάλοι. 

Ας θυμηθούμε τους «παραμυθάδες» ή «μυθολόγους» της αρχαίας Ελλάδας, τους

«αρετολόγους» των ελληνορωμαϊκών χρόνων, τους «τροβαδούρους» και τους

XXII«βάρβους». Στην Ελλάδα υπήρχαν, ως τελευταία, οι «παραμυθάδες των καραβιών». 

Το παραμύθι πάντως ανήκει τελικά στο παιδί και έχει σαν στόχο να το τέρψει και να

το διδάξει. Είναι μια απλοϊκή ιστορία στην οποία ο ήρωας μεταπηδά από την

ατμόσφαιρα της καθημερινής ζωής σε κάποιο μαγικό βασίλειο, το διασχίζει, παρά

τους κινδύνους που συναντά, και ξαναγυρίζει νικητής. Το παιδί δεν

ακούει μόνο το παραμύθι αλλά το συμπληρώνει, προσθέτει εικόνες, ανάλογα με το

συναισθηματικό του κόσμο. 

Ψυχολογικά, το παραμύθι ασκεί επίδραση στην παιδική ψυχή. Πολλές φορές

βλέπουμε παιδιά να κάθονται μελαγχολικά και βαριεστημένα. Μόλις αρχίσουμε το

«μια φορά κι έναν καιρό», μας πλησιάζουν και ξανά βρίσκουν το χαμόγελό τους. 

Αβίαστα, πηγαία, δίχως κανενός είδους διδαχή αισθάνεται το μικρό παιδί, 

περισσότερο παρά όσο αντιλαμβάνεται με το μυαλό, ότι υπάρχει ηθική δικαίωση και

ηθική τάξη. Αισθάνεται τις αξίες, που προβάλλει το παραμύθι και δέχεται τα

αισιόδοξα μηνύματά του. Έτσι, σε ηλικία που δεν έχει αναπτυχθεί η νόηση του και οι

αφηρημένες έννοιες είναι απροσπέλαστες, με το παραμύθι, που χτυπά την πόρτα της

φαντασίας, δημιουργούμε μέσα στον ψυχικό του κόσμο το κατάλληλο βάθρο πάνω

στο οποίο αργότερα θα στηρίξει την αντίληψη του για τη ζωή, τον άνθρωπο, την

ηθική του συνείδηση, τα αξιολογικά του κριτήρια. 

Παράλληλα, ενώ το παιδί νιώθει, αναπτύσσει νοητικές δομές, αντιλαμβάνεται τον κόσμο γύρω του και αποκαθίσταται συναισθηματικά και ηθικά, ο/η εκπαιδευτικός με την αφήγηση του παραμυθιού και την επεξεργασία του, προχωρά στον βαθύτερο συναισθηματικό κόσμο του παιδιού, αντιλαμβάνεται το επίπεδο των νοητικών του δομών, τις παρερμηνείες του πάνω σε καθημερινά θέματα, τις ανάγκες του. Έχει την δυνατότητα στην συνέχεια να οργανώσει διαθεματικές δραστηριότητες που θα στηρίζονται σε όλα τα γνωστικά αντικείμενα του Αναλυτικού Προγράμματος( Γλώσσα. Μαθηματικά, Μελέτη Περιβάλλοντος, Πληροφορική)μέσα από έναν ευχάριστο και δημιουργικό τρόπο όπου τα παιδιά θα αναπτύξουν κατάλληλες κοινωνικές δεξιότητες και στάσεις  ζωής.