Λίγα λόγια για το πρόγραμμα Αγωγής Υγείας
Το νηπιαγωγείο μας έχει αναλάβει ένα τετράμηνο πρόγραμμα Αγωγής Υγείας, με θεματικό άξονα "Ψυχική Υγεία- Κοινωνική Συναισθηματική Ανάπτυξη".
Τίτλος του προγράμματος είναι: "Νιώθεις ό,τι νιώθω;", και συμμετέχουν σε αυτό και τα δύο τμήματα του σχολείου.
Στόχοι του προγράμματος είναι να μάθουν τα παιδιά να αναγνωρίζουν και να κατανοούν τα συναισθήματα τα δικά τους καθώς και των συμμαθητών τους, να αποδέχονται τα συναισθήματά τους, τόσο τα θετικά όσο και τα αρνητικά, να κατανοήσουν ότι τα διαφορετικά ερεθίσματα προκαλούν και διαφορετικά συναισθήματα, να αναπτύξουν δεξιότητες διαχείρισης των συναισθημάτων τους, να μάθουν να σέβονται τα συναισθήματα των άλλων. Λέξεις κλειδιά για τα συναισθήματα που διαχειριζόμαστε είναι η χαρά, η λύπη, ο θυμός και η ηρεμία, ο φόβος , η περηφάνια, η απογοήτευση και η ενοχή.Απώτερος σκοπός μας είναι να ενθαρρύνονται τα παιδιά να μιλούν για τα συναισθήματά τους από αυτή τη μικρή ηλικία, σημαντική προεργασία για τα μετέπειτα "δύσκολα" εφηβικά χρόνια, έτσι ώστε να χτίσουμε σχέσεις εμπιστοσύνης και να οδηγηθούμε σε καλές ικανότητες επίλυσης προβλημάτων.
Η συνεργασία μας με την υπεύθυνη του προγράμματος Αγωγής Υγείας κα Αργυρίου ήταν άμεση. Η ίδια επισκέφθηκε το σχολείο και εργάστηκε με τα παιδιά πάνω στα συναισθήματα, οργανώνοντας διάφορα παιχνίδια.
Παρακάτω παρουσιάζονται επιλεγμένες δραστηριότητες από αυτές που έχουν πραγματοποιηθεί στο χώρο της τάξης, κατά τη διάρκεια του προγράμματος:
Τα παιδιά κατασκευάζουν κούκλες, οι οποίες αντιπροσωπεύουν τον εαυτό τους, και αυτοσχεδιάζουν σε ένα κουκλοθέατρο, ζωντανεύοντας τη χαρά, τη λύπη ή το θυμό τους.
Τα παιδιά ζωγραφίζουν τον εαυτό τους όταν είναι χαρούμενα ή λυπημένα, θυμωμένα ή φοβισμένα, και μας εξηγούν για ποιους λόγους αισθάνονται κάθε φορά τα ανάλογα συναισθήματα.
Φορώντας αυτά τα αυτοσχέδια κυάλια, τα παιδιά προσπαθούν να κινηθούν στο χώρο, διαπιστώνοντας πόσο σημαντική είναι η όραση στην καθημερινότητά μας, και πόσο δύσκολη γίνεται αυτή σε ανθρώπους που έχουν περιορισμένη όραση ή δεν έχουν καθόλου. Στη συνέχεια εκφράζουμε τα συναισθήματα που μας δημιουργούνται από την έλλειψη όρασης. Δοκιμάζουμε να διαβάσουμε όπως οι τυφλοί, με το σύστημα Braille, και φτιάχνουμε τις δικές μας καρτέλες.
Η φιλία μεταξύ των ανθρώπων είναι σημαντική, γιατί προϋποθέτει αλλά και αναπτύσσει συναισθήματα όπως η αγάπη και η χαρά. Συζητάμε με τα παιδιά για τους φίλους μας, καταγράφουμε τα θετικά της φιλίας, και όλοι μαζί συνθέτουμε ένα τραγούδι για τη φιλία. Έπειτα αγκαλιασμένοι φτιάχνουμε τον κύκλο της φιλίας και τραγουδάμε!
Οι δύο πίνακες ζωγραφικής δύο γνωστών ζωγράφων, το "Κοριτσάκι με το Περιστέρι" του Πικάσο και η "Προσωπογραφία του Κ. Μ." του Λύτρα, μας απασχολούν ιδιαίτερα για τα συναισθήματα που προκαλούν σε μας βλέποντάς τους, αλλά και τα συναισθήματα του ίδιου του δημιουργού τους. Ποια είναι η έκφραση στο πρόσωπο των εικονιζομενων παιδιών; Ποια στάση έχει το σώμα τους και τι δηλώνει; Ποια τα συναισθήματα που έχουν; Ποιος άραγε ο λόγος που νοιώθουν έτσι; Ποια χρώματα χρησιμοποιήθηκαν στο φόντο και γιατί; Αναπαριστούμε με τη στάση του σώματός μας τον κάθε πίνακα, ανάλογα με την καρτέλα με το συναίσθημα (χαρά ή λύπη) που σηκώνει ψηλά η νηπιαγωγός. Έπειτα τα παιδιά χρωματίζουν σε μεγάλο χαρτί το φόντο κάθε πίνακα, και κάθε παιδί στέκεται μπροστά και φωτογραφίζεται, αναπαριστώντας φωτογραφικά τους δύο πίνακες.
(Σημείωση: σε όλες τις φωτογραφίες έχουν αλλοιωθεί τα χαρακτηριστικά των προσώπων των παιδιών)
Με αφορμή την εθνική μας επέτειο για την 28η Οκτωβρίου 1940, συζητήσαμε με τα παιδιά για τον πόλεμο και την ειρήνη, τι συμβαίνει στην ανθρωπότητα στις δύο αυτές περιπτώσεις, και ποια συναισθήματα μας προκαλούνται στον πόλεμο (φόβος, λύπη, απογοήτευση, ταραχή, θυμός), ή στην ειρήνη ( χαρά, ηρεμία, αγάπη, ασφάλεια). Τα παιδιά ζωγράφισαν τα συναισθήματά τους, και έφτιαξαν κολάζ με αυτά.
Παράλληλα συζητώντας για το θάρρος και την αυτοθυσία, την ανδρεία και την αγάπη για την ελευθερία των ηρώων του 1940 νιώσαμε έντονα το συναίσθημα της περηφάνειας.Είμαστε περήφανοι για την ιστορία μας,για το θάρρος,την τόλμη και τις δημοκρατικές μας αρχές.Θελήσαμε λοιπόν να τιμήσουμε αυτούς τους ήρωες, να δοξάσουμε την ελευθερία μας και να γιορτάσουμε με περηφάνεια την εθνική μας επέτειο τραγουδώντας και κάνοντας παρέλαση στον προαύλιο χώρο του σχολείου μας.
Τα ερεθίσματα που έχουμε καθημερινά για να ασχοληθούμε με το συναίσθημα του θυμού είναι ποικίλα και πολλαπλά.Τα παιδιά συνεχώς διαμαρτύρονται έντονα για διάφορους λόγους,γκρινιάζουν,εκνευρίζονται και θυμώνουν.Οι συγκρούσεις είναι αναπόσπαστο κομμάτι της σχολικής ζωής και ο θυμός μας θέμα προς διαπραγμάτευση.Τα παιδιά συζήτησαν τις αιτίες του θυμού τους,αναγνώρισαν ως φυσιολογικό το συναίσθημα του θυμού και παρατήρησαν πώς εκδηλώνεται ο θυμός μας στο σώμα μας,στο πρόσωπό μας και στην συμπεριφορά μας.Δόθηκε ιδιαίτερη σημασία στο πώς συμπεριφερόμαστε κάθε φορά όταν είμαστε θυμωμένοι και τι μπορούμε να κάνουμε για αυτό.
Φτιάξαμε την πολιτεία της ηρεμίας και του θυμού χρησιμοποιώντας την θυμωμένη φατσούλα μας από την μια και το χαμογελαστό προσωπάκι μας από την άλλη,χαρούμενα χρώματα και θυμωμένα,λουλούδια με πεταλούδες και σύννεφα με γκρίζο ουρανό αντίστοιχα.Τα παιδιά δεν ήθελαν να μείνουν στην πολιτεία του θυμού.Για αυτό και μάθαμε τεχνικές χαλάρωσης έτσι ώστε να καταφέρνουμε να μένουμε για λίγη ώρα στην συγκεκριμένη πολιτεία και να πηγαίνουμε πολύ εύκολα στην ήρεμη πολιτεία.Η ιστορία τους άρεσε τόσο πολύ που έχει καθιερωθεί στο νηπιαγωγείο να χαλαρώνουμε όταν θυμώνουμε για να πηγαίνουμε βόλτα στην πολιτεία της ηρεμίας.
Σε αντίθεση με τον θυμό ,που θέλαμε να τον κατευναύσουμε, τον φόβο τον ποδοπατήσαμε,
τον τσαλακώσαμε,τον πετάξαμε στο σκοτεινό κουτί
και τον μεταμορφώσαμε σε ένα αφηρημένο έργο τέχνης
Επιπλέον συζητήσαμε για τους σεισμούς,κάναμε ασκήσεις ετοιμότητας και εφοδιαστήκαμε με τις απαραίτητες προμήθειες και υλικά για έκτατες περιπτώσεις.
